Vandaag, 28 januari 2013, is een gedenkwaardige dag door de aankondiging van koningin Beatrix dat zij op 30 april zal aftreden ten gunste van haar zoon prins Willem Alexander. Daarmee krijgen de heerlijkheden Borculo en Lichtenvoorde, die in 1776 werden aangekocht door stadhouder prins Willem V, een nieuwe Heer, de achtste uit het Huis van Oranje.
Tevens de dag waarop de eerste index (alfabetisch en originele volgorde) van het nieuwe jaar op www.heerlijkheidborculo.nl wordt geplaatst. Het betreft de index op inventarisnummer 168: ‘Ordinaris landgericht-prothocol’, landgerichtsignaat, 1645-1647. Het is meteen een omvangrijk bestand met ruim 3200 indices.
Categoriearchief: Indexproject oud-rechterlijk archief Borculo
Nieuwe indexen oud-rechterlijk archief Stad en Heerlijkheid Borculo
Vandaag zijn negen nieuwe indexen op het oud-rechterlijk archief van Stad en Heerlijkheid Borculo op www.heerlijkheidborculo.nl geplaatst. Het betreft indexen op de volgende inventarisnummers:
86. Stadsgerichtsignaat, 1669 – 1672
87. Stadsgerichtsignaat, 1674-1676
NB. Een stadsgerichtsignaat is een protocol of register van voor het stadsgericht verleden zaken. De jaren 1672-1674 ontbreken. Dat waren de jaren van de tweede Münsterse bezetting.
108. Losse minuten van akten in het stadsgerichtsignaat, 1680-1709.
109. Losse minuten van akten in het stadsgerichtsignaat, 1710-1732.
110. Losse minuten van akten in het stadsgerichtsignaat, onbekende jaren.
111. Minuten van civiele vonnissen van het stadsgericht, 1627-1719.
NB. Minuten zijn vastgestelde versies van een geschrift. Een kopie daarvan werd uitgereikt aan de partij(en) op wie de zaak betrekking had. Zo’n akte, die dan in het archief van die partij(en) berust, wordt ‘expeditie’ genoemd. Meestal werd de minuut ook afgeschreven in het protocol van register van de rechtbank. Voor onderzoekers is het altijd aan te bevelen om na te gaan of er meerdere exemplaren van een akte bestaan. Minuten zijn minder goed bewaard gebleven dan de afschriften in het register. Soms zijn minuten niet afgeschreven in het protocol. Toch zijn de registers het meest compleet.
144. Dossiers van civiele proceduren voor het stadsgericht en fragmenten daarvan, 1693.
- Specificatie:
144.1 Gerhard Olmius ook optredende voor Joan Olmius vs. Margaretha Gerverding, weduwe Olmius en Caharina Elisabeth Olmius, gehuwd met Ernest Brant.
144.2 Samuel van Eybergen vs. Herman Busman
145. Dossiers van civiele proceduren voor het stadsgericht en fragmenten daarvan, 1694
- Specificatie:
145.1 Rutger Westhoff vs. juffr. Helena Poelhuis, gehuwd met Jan van Trier;
145.2 Juffr. Juliana Renckinck, weduwe Bomble vs. Maria Cock, weduwe van Wiltener.
146. Dossiers van civiele proceduren voor het stadsgericht en fragmenten daarvan, 1695-1696. Specificatie:
- 146.1 Juliana Setters, weduwe Hasseloe vs. Willem Wenneker, 1695;
146.2 Fiscaal der heerlijkheid vs. Joachim Harmse en diens echtgenote, 1695;
146.3 Frederick Wilhelm graaf tot Limborgh en Bronckhorst vs. Willem Wenneker, 1695;
146.4 Henrick Rietman vs. Harmen de Rhode van Hekeren, heer tot Averlaer, 1696;
146.5 Dr. Henrick Meiling vs. Berent Loitinck, 1696;
146.6 Henrick Meurs vs. Roelof Hoenes, 1696;
146.7 Rutger van Eerden vs. Willem Noortwyck, 1696.
Keuzes maken
Afgelopen zomer kreeg ik opnieuw te maken met tegenslag in de gezondheid. Dat was een reden om keuzes te maken die al te lang waren uitgesteld. Eén daarvan is dat ik het secretariaat van de Stichting Stad en Heerlijkheid Borculo met onmiddellijke ingang heb neergelegd, wat niet betekent dat ik me niet meer bezig zal houden met de geschiedenis van dat gebied. Integendeel. Zo blijf ik betrokken bij het indiceringsproject voor het oud-rechterlijk archief van Stad en Heerlijkheid en het onderhoud en beheer van de website. Verder heb ik besloten de komende tijd te gaan investeren in het schrijven van een geschiedenis van Stad en Heerlijkheid Borculo tot 1811. De donateurs van de Stichting Stad en Heerlijkheid Borculo zullen door het bestuur schriftelijk geïnformeerd worden over de ontstane situatie en hoe men verder gaat.
Mij rest op deze plek niets anders dan de donateurs dank te zeggen voor het jarenlange in mij gestelde vertrouwen. Ik hoop hen en vele andere geïntersseerden via de website www.heerlijkheidborculo.nl en t.z.t. door middel van een boek op de hoogte te houden van datgene wat mij nog steeds erg bezighoudt, nl. de geschiedenis van dit mooie en historisch zeer interessante gebied in de noordoostelijke Achterhoek.
Bennie te Vaarwerk
Overdracht archieven
Vorige week al maakte het Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers bekend dat het in het kader van de overdracht van daartoe in aanmerking komende archieven veel bestanden hebben overgenomen van het Gelders Archief. Vandaag volgde het Gelders Archief.
Voor het gebied van de Heerlijkheid Borculo betreft het:
– het oud-rechterlijk archief van Stad en Heerlijkheid Borculo;
– het oud-rechterlijk archief van de Heerlijkheid Lichtenvoorde;
– het oud-rechterlijk archief van de Stad Groenlo.
Daarnaast de retroacta van de Burgerlijke Stand (RBS), beter bekend als doop- trouw-, lidmaten- en begraafboeken van diverse kerken vóór 1811 in het werkgebied. Een aantal van die registers berustten overigens al bij het Erfgoedcentrum omdat ze deel uitmaken van de in bewaring gegeven lokale kerkarchieven.
Voorts vele huwelijksbijlagen en archieven van notarissen (19de en 20ste eeuw).
Deze archieven zijn dus nu dichter bij huis raadpleegbaar, al is het de vraag of dat ook geldt voor de al zo lang vanwege de slechte materiële toestand niet ter inzage gegeven bestanden uit het oud-rechterlijk archief van Borculo. Ondanks het feit dat de Archiefwet voorschrijft dat overheden hun archieven in goede staat moeten bewaren en houden, geldt dat helaas niet voor de te vervreemden archiefbescheiden van het Gelders Archief, waarvan tot op heden de minister van OC&W zorgdrager is. In zekere zin beschermde de wetgever zichzelf tegen de archiefwettelijke verplichtingen en zo worden kosten doorgeschoven naar de regio.
Overigens voor raadpleging het archief van de Heren van Borculo moet men nog steeds een bezoek brengen aan de studiezaal van het Gelders Archief in Arnhem zijn. In 2013 verhuist deze instelling naar nieuwbouw aan de Westervoortsedijk in de Gelderse hoofdstad.
Nieuwe indexen oud-rechterlijk archief Stad en Heerlijkheid Borculo
Er zijn weer nieuwe indexen op het oud-rechterlijk archief van Stad en Heerlijkheid Borculo op www.heerlijkheidborculo.nl geplaatst. Het betreft indexen op ORA Borculo inventarisnummers:
167. Rechtspraak in civiele zaken. Ordinaris landgerichtprotocol, 1642-1644. Met aantekeningen.
272-II. Dossiers van civiele proceduren voor stad- en landgericht, 1683-III.
NB. Het romeinse nummer achter het inventarisnummer betekent meestal dat het desbetreffende inventarisnummer op een andere filmrol staat. Dit wordt vermeld op de doos.