De St.-Mattheuskerk van Eibergen. Kroniek van een parochie in het Berkelland, 1795-2010

Op 20 januari 2012 wordt het boek over de geschiedenis van de Eibergse St.-Mattheuskerk gepresenteerd. Eindelijk, want het heeft ruim drie jaar geduurd en het jubileumjaar ligt ook al weer enige tijd achter ons. De drukte rond de afronding van dit boek was ook een van de redenen dat de website nauwelijks werd bijgewerkt in het afgelopen halve jaar.

In 2010 vierde de St.-Mattheusparochie van Eibergen de 75ste verjaardag van de  kerkwijding van het door architect J.H. Sluijmer ontworpen kerkgebouw. Het is de vierde kerk sinds 1795, het jaar waarin de katholieken de vrijheid kregen om hun godsdienst uit te oefenen. 2010 was ook het laatste jaar van de zelfstandige St.-Mattheusparochie. Alle reden dus om terug te kijken op 75 jaar kerkgebouw en 215 jaar parochiegeschiedenis. Het is de geschiedenis van een relatief kleine parochie in een dominant protestantse omgeving. Bovendien moest de kerk het doen met weinig financiële middelen. Soberheid en schoonheid hoeven elkaar echter niet uit te sluiten. De huidige kerk is daarvan een voorbeeld, zowel wat het interieur als het exterieur betreft. Maar al eerder, omstreeks 1870, waren de middelen ook beperkt, waardoor de toenmalige pastoor het moest doen
met tweedehands beelden. Die beelden bleken omstreeks de eeuwwisseling een grote kunsthistorische waarde te bezitten en staan thans bekend als de beeldenschat van Eibergen, één van de grootste collecties middeleeuwse beelden in een kerk ten noorden van de grote rivieren. Door toedoen van de financieel niet onbemiddelde pastoor Van den Hurk kreeg Eibergen zijn St.-Antoniusgesticht voor kleuteronderwijs, medische en ouderenzorg, en een r.-k. lagere school, de St.-Jozefschool, beide vlak na 1900 gebouwd. Daarna ontwikkelde zich een katholieke zuil, met o.a. standsorganisaties voor de boeren, arbeiders en middenstanders. Ook op enkele andere terreinen zette de verzuiling door: S.V. DES voor de sport, Scouting, Wit-Gele Kruis etc. Vanaf ca. 1970 zette ook in Eibergen de ontkerkelijking en ontzuiling door, met als gevolg dat er thans nog maar weinig regelmatige kerkgangers en r.-k. organisaties zijn. Ook in Eibergen is de kerk al lang niet meer vanzelfsprekend. Wat blijft is, naast de geschiedenis van de mensen die de parochie droegen, de architectuur- en kunsthistorische rijkdom van het kerkgebouw en zijn interieur. Deze werd fraai in beeld gebracht door Antoon Schepers.

Het boek is uitgegeven door Fagus in Aalten en is vanaf 20 januari 2012 verkrijgbaar bij boekhandel Gellekink in Eibergen.